نگاهی دوباره به طرح «تدوین فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی» (نقد مقاله)

نویسندگان

عبدالرحیم بهروزیان

استادیار

چکیده

نوشتۀ حاضر با هدف نقد و تحلیل مقالۀ «دربارۀ فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی و ضرورت تدوین آن» تألیف بهمن سرکاراتی که در سیزدهمین شمارۀ نامۀ فرهنگستان چاپ شده، به نگارش درآمده است. نگارنده با تأکید بر اینکه عنوان اصلی مقاله با موضوع و محور اصلی آن هم خوانی کامل ندارد، دربارۀ عدم شفاهیت تعاریف بیان شده از واژه ها و اصطلاحات اصلی به کاررفته در متن، یعنی «فرهنگ»، «ریشه شناسی»، «زبان» و «زبان فارسی» بحث کرده و ذیل عناوینی مستقل بدان ها پرداخته است. به نظر نگارنده، در مقالۀ مورد بحث تعریف فرهنگ بسیار مبهم و پیچیده است. درمورد «ریشه شناسی» نیز تاریخچه ای از اولین عناصر شکل گیری این روند تاریخی در مقدمۀ مقاله آمده؛ اما مؤلف در پرداختن به اصول تدوین فرهنگ ریشه شناختی از ذکر برخی اصول اساسی چشم پوشی کرده است. در حوزۀ زبان نیز نگارنده با اشاره به اینکه ورود یک واژۀ دخیل، آن هم از یک زبان غیرخویشاوند به مجموعۀ واژگان و بلکه منظومۀ یک زبان جز اطلاق لفظ بر معنی، جایگاه دیگری ندارد، یادآور می شود که در این مقاله در تفریق واژه های دخیل در زبان فارسی و تقسیم آن ها به دو گروه «واژه های دخیل منسوخ» و «واژه های دخیل رایج»، نه ادبیات کلاسیک، بلکه «زبان و گفتار رایج و امروزی» معیار قرار گرفته است؛ حال آنکه ریشه شناسی واژه های دخیل آن هم از زبان های غیرخویشاوند نتیجه ای دربر ندارد و اگر قرار است کاری در این زمینه صورت گیرد، بهتر است در قالب مجموعه ای جداگانه باعنوان «فرهنگ ریشه شناختی واژه های دخیل در زبان فارسی» باشد. همچنین، مؤلف این مقاله علاقۀ وافری به گنجاندن اسامی خاص در فرهنگ مورد بحث دارد که چنین طرحی در قالب این فرهنگ نمی گنجد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نگاهی دوباره به طرح «تدوین فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی» (نقد مقاله)

نوشتۀ حاضر با هدف نقد و تحلیل مقالۀ «دربارۀ فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی و ضرورت تدوین آن» تألیف بهمن سرکاراتی که در سیزدهمین شمارۀ نامۀ فرهنگستان چاپ شده، به نگارش درآمده است. نگارنده با تأکید بر اینکه عنوان اصلی مقاله با موضوع و محور اصلی آن هم‌خوانی کامل ندارد، دربارۀ عدم‌ شفاهیت تعاریف بیان‌‌شده از واژه‌ها و اصطلاحات اصلی به‌کاررفته در متن، یعنی «فرهنگ»، «ریشه‌شناسی»، «زبان» و «زبا...

متن کامل

نگاهی جامعه شناختی به کنش گفتار انتقاد در زبان فارسی

زبان تجلی‌گاه فرهنگ و افکار افراد یک جامعه است و با بررسی زبان می‌توان به مطالعه رابطۀ متقابل زبان، تفکرو فرهنگ دست یافت و از نظام فکری و فرهنگی یک جامعه آگاه شد. لذا پژوهش حاضر در صدد است تا به بررسی کنش‌گفتار انتقاد در زبان فارسی بپردازد. پژوهش حاضر به بررسی این راهبردها در کنش گفتار انتقاد می پردازد. بدین منظور از آزمون تکمیل گفتمان استفاده شد و پاسخ های جمع‌آوری شده از 200 شرکت‌کننده با است...

متن کامل

نگاهی دوباره به فرهنگ لغات و ترکیبات دیوان خاقانی شروانی

پ مقالۀ حاضر به بررسی و نقد فرهنگ تحلیلی لغات و ترکیبات دیوان خاقانی شروانی نوشتۀ رسول چهرقانی منتظر می‌‌‌پردازد. پیش از انتشار این اثر، فرهنگ‌‌‌های نسبتاً موفق دیگری در مورد شعر خاقانی به چاپ رسیده‌اند و این فرهنگ کوشیده است تا نکاتی پیرامون مسائلی که احیاناً در آثار پیش مغفول مانده‌اند طرح نموده و پرتوی بر غموض موجود در شعر خاقانی بیفکند و از دشواری‌‌‌های آن ابهام‌‌‌زدایی نماید. در ای...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
رودکی ( پژوهش های زبانی و ادبی در آسیای مرکزی )

جلد ۷، شماره ۱۲، صفحات ۱۱-۴۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023